Κατά την φθορίωση ο οδοντίατρος εφαρμόζει τοπικά πάνω στην επιφάνεια των δοντιών φθόριο, σε μορφή ζελέ και το εφαρμόζει με τη βοήθεια ειδικών πλαστικών δισκαρίων. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και φθόριο σε μορφή βερνικιού. Το φθόριο αυτό σε όλες τις περιπτώσεις είναι ιδιαίτερα υψηλής περιεκτικότητας και δε συνιστάται η χρήση του στο σπίτι από τους γονείς και τα παιδιά. Η εφαρμογή γίνεται μόνο στο ιατρείο και πάντα με τη χρήση αντλίας σιέλου για την απομάκρυνσή του από το στόμα και την αποφυγή να το καταπιεί το παιδί.
Η φθορίωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί προληπτικά και θεραπευτικά:
προληπτικά, σε παιδιά που δεν έχουν εμφανίσει τερηδόνα
θεραπευτικά, σε παιδιά που έχουν δόντια με αρχόμενη ή προχωρημένη τερηδόνα και με τη φθορίωση εμποδίζουμε τη δράση των τερηδονογόνων μικροβίων.
Η φθορίωση συστήνεται να ξεκινά στην ηλικία των 3-4 χρονών, όταν θα έχουν ανατείλει όλα τα παιδικά δοντάκια.
Γενικότερα, η φθορίωση θεωρείται απαραίτητη:
σε παιδιά με υψηλό τερηδονικό κίνδυνο
στο 7ο και 10ο έτος της ηλικίας του παιδιού, όταν ανατέλλουν τα μόνιμα δόντια και είναι σημαντικό να τα θωρακίσουμε εξαρχής απέναντι στην τερηδόνα.
Ανάλογα πάντα με τον τερηδονικό κίνδυνο του παιδιού -δηλαδή πόσα τερηδονισμένα δόντια, κοιλότητες / τρύπες έχει- ο οδοντίατρος κρίνει σε ποια ηλικία πρέπει να ξεκινήσει η φθορίωση και κάθε πότε πρέπει να επαναλαμβάνεται.
Τοπικές εφαρμογές φθορίου στο ιατρείο, μία-δύο ή περισσότερες φορές το χρόνο, ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού, σε συνδυασμό με τον έλεγχο των δοντιών και του στόματος, συμβάλλουν σε μεγάλο βαθμό στη μείωση της τερηδόνας.
Φθόριο υπάρχει, σε μικρές συγκεντρώσεις, σε τροφές που καταναλώνουμε καθημερινά. Δεν επαρκεί ωστόσο για την προστασία των δοντιών. Έρευνες έχουν δείξει ότι η προσθήκη φθορίου στο πόσιμο νερό, σε ορισμένη συγκέντρωση (ένα μέρος στο εκατομμύριο – ή 1 ppm), μπορεί να προλάβει την τερηδόνα σε ποσοστό μέχρι και 60%. Σε αυτή την συγκέντρωση, το φθόριο είναι απολύτως αβλαβές για τον οργανισμό.
Σήμερα συνολικά πάνω από 220 εκατομμύρια πληθυσμός σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιεί τεχνητά φθοριωμένο νερό και απολαμβάνουν δόντια με καλύτερη υγεία και λιγότερα προβλήματα.
Στη χώρα μας, τόσο το κεντρικό δίκτυο ύδρευσης όσο και τα περισσότερα τοπικά δίκτυα, περιέχουν αμελητέες ποσότητες φθορίου.
Γι’ αυτό το λόγο, το φθόριο θα πρέπει να ληφθεί -παράλληλα με τη φθορίωση στο ιατρείο- και σε άλλες μορφές για να βοηθήσει στην πρόληψη της τερηδόνας.
Η φθοριούχος οδοντόκρεμα θεωρείται το σημαντικότερο μέσο πρόληψης της τερηδόνας σήμερα, και η γενίκευση της χρήσης της μετά το 1980, θεωρείται η κύρια αιτία ελάττωσης της τερηδόνας στο Δυτικό κόσμο. Μελέτες έχουν δείξει ότι η συστηματική χρήση οδοντόκρεμας με φθόριο μπορεί να μειώσει την τερηδόνα, λόγω της τοπικής δράσης του φθορίου, σε ποσοστό άνω του 20-40%.
Τα παιδιά μέχρι την ηλικία των 2 χρονών, πρέπει να χρησιμοποιούν οδοντόκρεμες με τη μειωμένη ποσότητα φθορίου 250-500 ppm F, 2 μέχρι 6 ετών, μπορούν να χρησιμοποιούν οδοντόκρεμα με τουλάχιστον 1000 ppm F, ενώ από την ηλικία των 7 ετών, μπορούν να χρησιμοποιούν την κανονική οδοντόκρεμα που συνήθως περιέχει έως και 1450-1500 ppm
Η λήψη φθορίου σε ταμπλέτες χρησιμοποιείται συμπληρωματικά μόνο στις περιπτώσεις που το πόσιμο νερό δεν περιέχει φθόριο και όταν τα παιδιά έχουν σαφή προδιάθεση στην ανάπτυξη τερηδόνας που θα διαγνώσει ο παιδοδοντίατρος. Για την αγορά τους απαιτείται συνταγή.
Η λήψη φθοριούχων ταμπλετών από τα παιδιά στις περιπτώσεις αυτές, αρχίζει από 6 μηνών και συνεχίζεται μέχρι και την ηλικία των 8 περίπου χρονών, που σχηματίζονται τα περισσότερα μόνιμα δόντια.
Μετά την ηλικία των 8-10 ετών που το παιδί μπορεί να ελέγξει καλύτερα την κατάποση, η χρήση φθοριούχων ταμπλετών μπορεί να αντικατασταθεί με φθοριούχα στοματοπλύματα, εφόσον χρειάζεται.